اجرای طرح پایش و مراقبت فعال بیماری آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در شهرستان انار

دکتر کامران شفائی رئیس اداره دامپزشکی شهرستان انار گفت: بیماری آنفلوانزا تب نزله ای حاد و بشدت واگیردار در انسان و حیوانات می باشد.این بیماری تنفسی توسط ویروسی از خانواده اورتو میکسو ویریده ایجاد می شود.آنفلوانزا یکی از مهمترین بیماریهای صنعت طیور می باشد و باعث همه گیری متعددی در کشورهای مختلفی شده است.ویروس های این خانواده در دستگاه تنفس، گوارش و اعصاب جایگزین شده، در کنار سایر علائم بالینی باعث کاهش تولید می شوند.بیماری آنفلوانزای طیور اثرات اقتصادی زیانباری بر صنعت طیور و همچنین سلامت و بهداشت عمومی جامعه دارد و این بیماری در فصل سرما با آغاز کوچ پرندگان آبزی مهاجر صورت می گیرد .
وی در ادامه گفت: ناقلین بیماری آنفلوانزای طیور که منبع و مخزن اصلی بیماری هستند پرندگان مهاجر آبزی از قبیل اردک، غاز، بلدرچین و … می باشد. انتقال ویروس از پرندگان آبزی وحشی به پرندگان اهلی به ویژه خانواده ماکیان ( مرغ ها، بوقلمونها،بلدرچین و … ) صورت می گیرد.عامل این بیماری از طریق ترشحات تنفسی و مدفوع دفع شده از پرندگان آبزی و همچنین پرندگان اهلی آلوده، به انسان منتقل می شود.توجه به این نکته ضروری است که محصولات پرندگان آلوده از قبیل گوشت و تخم مرغ نباید مصرف شود.راههای انتقال بیماری آنفلوانزا طیور: مخزن اصلی و اولیه این بیماری، پرندگان مهاجر آبزی می باشند که این پرندگان فاقد هر گونه علائم بالینی بوده، ویروس در روده های پرنده تجمع یافته و از راه مدفوع دفع می شود.این ویروس به مدت طولانی به ویژه در درجه حرارت های پایین در مدفوع زنده می ماند.تماس مستقیم با پرندگان اهلی حساس موجود در واحدهای پرورش و وجود پرندگان وحشی در انبار دان و سالن ها از طریق دفع ترشحات تنفسی،ملتحمه و مدفوع آلوده به ویروس باعث انتقال بیماری خواهد شد. از راههای دیگر انتقال آلودگی، آب آشامیدنی و غذای طیور است.همچنین تماس غیرمستقیم از طریق وسایل و تجهیزات آلوده به قطرات و ترشحات تنفسی، که این قطرات حاوی حجم زیادی از ویروس می باشند از راههای دیگر انتقال محسوب می شود.باید به انتقال بیماری از واحدهای پرورش آلوده به واحدهای سالم نیز توجه بسیار داشت و از رفت و آمد غیرضروری و ورود افراد متفرقه و خودروها به داخل فارم پرورش و همچنین انتقال دان از سایر مرغداری ها خصوصا مرغداری هائی که طی دوره قبل پرورش درگیر بیماری بوده اند جدا جلوگیری شود.اصلی ترین راه این انتقال، جابجائی فضولات آلوده می باشد.کفش ها، لباسها و سایر وسایل آلوده مربوط به افراد و کارکنان واحدهای پرورش، وسایل نقلیه و سایر تجهیزات، جعبه هاو سطوح تخم مرغ ها و مصرف نامناسب لاشه آلوده، از دیگر راههای ورود بیماری به گله سالم است و برای پیشگیری از این موضوع تعویض لباس، استفاده از رختکن یکطرفه و حوضچه های ضدعفونی در واحدهای پرورش بسیار حائز اهمیت است.بازارهای پرندگان زنده ( به عنوان مخزن آلودگی و انتقال آن به انسان ها و سایر پرندگان ) و حضور پرندگان زینتی در قفس نیز در این امر دخیلند.این بیماری به سه شکل فوق حاد، حاد یا متوسط و خفیف دیده می شود-۱-فوق حاد: شروعی ناگهانی دارد و دارای دوره ای کوتاه حداکثر ۳تا۷ روز می باشد.آمار مرگ و میر ( بویژه مرگهای ناگهانی) بسیار بالا و گاهی تا ۱۰۰درصد نیز گزارش شده است.خیز یا ادم در سر و صورت پرنده به شکل تورم سر، سینوزیت و تورم اطراف چشم و سیاه شدن تاج و ریش به همراه دارد.علائم تنفسی به شکل سرفه و عطسه،جیغ کشیدن،بلع هوا و اشکال در تنفس مشاهده می شود.گاهی پرندگان بیمار دچار اسهال به شکل مدفوع سفید، شل و کف آلود می شوند-۲-
حاد یا متوسط: آمار مرگ و میر در این نوع بالاست.در این شکل از بیماری پرها ژولیده شده، افسردگی و بیحالی شدید تا حالت خواب آلودگی در پرنده ها به همراه کم تحرکی در گله کاملا مشهود است-۳-خفیف: در این نوع از بیماری افسردگی واضح پرندگان بصورت سکوت و عدم آواز خواندن نمود پیدا میکند.این حالت به مدت یک هفته بدون هیچگونه علامت واضح در پرندگان باقی می ماند. دکتر شفائی گفت: تشخیص آنفلوانزای طیور در موارد فوق حاد و حاد بیماری، تشخیص اولیه با مشاهده و دقت در علائم بالینی و آثار کالبدگشائی امکانپذیر است. اما در شکل خفیف نمیتوان با تکیه بر این عوامل به وجود بیماری پی برد و تشخیص قطعی بیماری نیازمند تشخیص آزمایشگاهی می باشد.تشخیص آزمایشگاهی با جداسازی ویروس و سپس انجام آزمایشهای سرم شناسی صورت می گیرد. پیشگیری و کنترل بیماری آنفلوانزای طیور: کنترل بیماری با دقت در اصول مدیریتی که شامل جلوگیری از ورود ویروس به گله و همچنین ممانعت از انتشار ویروس در صورت ورود بیماری به گله می باشد صورت می پذیرد.جهت این امر، آموزش به مرغداران در رابطه با چگونگی ورود ویروس به داخل گله، چگونگی انتشار در گله و روشهای پیشگیری از ورود و انتشار ویروس الزامیست.در ضمن ابزار و وسایل مربوط به واحد پرورش طیور نیز باید کاملا شستشو و ضدعفونی شوند. که به همین منظور طرح پایش و مراقبت فعال این بیماری در شهرستان انار در حال اجرا می باشد. در این طرح که توسط کارشناسان دامپزشکی این اداره که از طریق بازدید و نظارت از مرغداری های صنعتی، آبگیرها، تالاب ها و سدها و حیات وحش، پرنده فروشی ها و طیور بومی و روستائی و مناطق پر خطر مورد پایش قرار می گیرد و خوشبختانه تاکنون هیچ موردی از این بیماری در سطح شهرستان انار مشاهده و گزارش نشده است. که در این راستا افزایش و ارتقاء امنیت زیستی و قرنطینه ای در سطح مرغداری ها، طیور بومی و روستائی، افزایش آگاهی و هوشیاری و مسئولیت پذیری در بین دارندگان طیور، عموم جامعه و تمام گروه های مرتبط از دیگر اقدامات ما است و هشدارهای لازم به مرغداری ها داده شد و همه مرغداری ها موارد مطرح شده را باید رعایت نمایند.
در پایان دکتر کامران شفائی از همشهریان، مرغداران، دوستداران طبیعت و حیات وحش و همکاران محترم اداره محیط زیست این شهرستان خواست که در صورت مشاهده هر گونه تلفات غیر عادی در طیور بومی و روستائی، مرغداری ها، پرندگان حیات وحش و مهاجر و همچنین مشاهده هر گونه تخلف توسط افراد دوره گرد و دست فروش که به عرضه طیور زنده در سطح شهرستان اقدام می ورزند سریعا با واحد نظارت و بازرسی و طیور دامپزشکی شهرستان انار با شماره تلفن های ۳۴۳۸۶۶۹۵ و ۳۴۳۸۷۸۶۰ تماس گیرند.